การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาปัจจัยการบริหารที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของโรงเรียน ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามุกดาหาร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยคือ ผู้บริหารโรงเรียน และครูผู้สอน ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร ประจำปีการศึกษา 2563 จำนวน 339 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน (Multi-stage Random Sampling) จำแนกเป็นผู้บริหารโรงเรียน จำนวน 113 คน และครูผู้สอน จำนวน 226 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า มี 2 ด้าน คือ ด้านที่ 1 ปัจจัยการบริหาร มีค่าความเชื่อมั่น 0.977 และมีค่าอำนาจจำแนกรายข้ออยู่ระหว่าง 0.513-0.863 ด้านที่ 2 ประสิทธิผลของโรงเรียน มีค่าความเชื่อมั่น 0.958 และมีค่าอำนาจจำแนกรายข้อ อยู่ระหว่าง 0.269-0.884 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมติฐานโดยการวิเคราะห์ t-test, One-Way ANOVA  ใช้ค่าสหสัมพันธ์อย่างง่ายของเพียร์สัน (Pearson’s product-moment correlation) และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณทีละขั้นตอน (Stepwise multiple regression analysis)

ผลการวิจัยพบว่า 

1. ปัจจัยการบริหารที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของโรงเรียน ในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร ตามความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียนและครูผู้สอน โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด

2.  ปัจจัยการบริหารและประสิทธิผลของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร ตามความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียนและครูผู้สอน โดยรวมแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

 3. ปัจจัยการบริหารและประสิทธิผลของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร ตามความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียน และครูผู้สอน จำแนกขนาดโรงเรียน โดยรวมแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

4. ปัจจัยการบริหารและประสิทธิผลของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร ตามความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียนและครูผู้สอน จำแนกตามประสบการณ์ในการปฏิบัติงาน โดยรวมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 

5. ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยการบริหารและประสิทธิผลของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร สัมพันธ์กันในทางบวกอยู่ในระดับสูง โดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ เท่ากับ 0.929

6. ปัจจัยการบริหารของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามุกดาหาร ด้านสื่อและเทคโนโลยี ด้านงบประมาณด้านอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อม ด้านผู้บริหารและด้านชุมชน มีอำนาจพยากรณ์ประสิทธิผลของโรงเรียน โดยรวม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยมีค่าอำนาจพยากรณ์ประสิทธิผลของโรงเรียน ได้ร้อยละ 86.20 และมีความคลาดเคลื่อนมาตรฐานของการพยากรณ์เท่ากับ ±.15545

7. ปัจจัยการบริหารที่ควรได้รับการพัฒนา จำนวน 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านผู้บริหาร ควรศึกษาหาความรู้ด้วยตนเอง เป็นผู้นำทางวิชาการ ต้องเรียนรู้และเข้าใจงานวิชาการ 2) ด้านงบประมาณใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้คุ้มค่า และให้เกิดมีประสิทธิภาพ 3) ด้านชุมชน ควรเข้ารับการอบรม แลกเปลี่ยนเรียนรู้เชิงปฏิบัติการเกี่ยวกับงานวิชาการอย่างต่อเนื่อง 4) ด้านอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อม ควรมีการกำหนดแนวทาง วางแผนการบริหารจัดการ อาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมของโรงเรียน และ 5) ด้านสื่อและเทคโนโลยี ควรมีการปรับ วิธีเรียนเปลี่ยนวิธีการจัดการเรียนรู้ เพื่อให้โรงเรียนใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์เพื่อการเรียนรู้
 

The purposes of this research aimed to examine administrative factors affecting effectiveness of schools under Mukdahan Primary Educational Service Office. The sample, obtained through multi-stage random sampling, were 113 administrators and 226 teachers, yielding a total of 339 participants from schools under Mukdahan Primary Educational Service Office in the academic year 2020. The research instrument for data collection was a set of rating scale questionnaires comprising two aspects: Aspect 1-administrative factors with the reliability of 0.977 and the discriminative power ranging between 0.513 and 0.863; Aspect 2-school effectiveness with the reliability of 0.958 and the discriminative power ranging between 0.269 and 0.884, The statistics for data analysis were percentage, mean and standard deviation. The hypothesis testing was done through t-test, One-Way ANOVA, Pearson’s product- moment correlation, and Stepwise multiple regression analysis

The findings were as follow:

1. The administrative factors affecting school effectiveness as perceived by school administrators and teachers, as a whole were at the highest level.

2. The administrative factors and school effectiveness as perceived by school administrators and teachers, as a whole were different at the .01 level of significance.

3.  The administrative factors and school effectiveness as perceived by school administrators and teachers, classified by school sizes as a whole were different at the .01 level of significance.

4.  The administrative factors and school effectiveness as perceived by school administrators and teachers, classified by work experience as a whole were different at the .01 level of significance.

5. The relationship between administrative factors and school effectiveness was positive and reached at a high level with the correlation coefficient of 0.929.

6. The administrative factors of schools consisting of media and technology, budget, building and environment, administrators, and community, as a whole were able to predict the school effectiveness at the .01 level of significance with the predictive power of 86.20 and the standard error of estimation of ± .15545.

7. The administrative factors involved five aspects needing improvement: 1) Administrators. School administrators should pursue¬ professional development, take the instructional leadership roles, and develop academic affairs management skills; 2) Budget. School administrators should use resources wisely and cost-effectively; 3) Community. School administrators should attend workshops and training on academic affairs continuously; 4) Building and Environment. School administrators should establish guidelines for planning administrative management in terms of school buildings and environment; and 5) Media and Technology. School administrators should adjust learning approaches and promote instructional change by using computer technologies for learning.