การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาและประสิทธิผลการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอน 2) เปรียบเทียบสภาพปัญหาและประสิทธิผลการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอน โดยจำแนกตามสถานภาพการดำรงตำแหน่ง เพศ ขนาดโรงเรียน และประสบการณ์ในการทำงาน 3) หาแนวทางการพัฒนาการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1 ปีการศึกษา 2563 จำนวน 382 คน จำแนกเป็นผู้บริหารสถานศึกษา 112 คน และครูผู้สอน 270 คน โดยใช้ตารางของเครซี่และมอร์แกน (Krejcie and Morgan) และเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน (Multistage Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลครั้งนี้เป็นแบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ (Percentage)  ค่าเฉลี่ย (Mean)  ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) สถิติที่ใช้ในการทดสอบสมมติฐาน ได้แก่ One-Way ANOVA และการทดสอบที (t-test) ชนิด Independent Samples

ผลการวิจัยพบว่า

1. สภาพปัญหาการบริหารกิจการนักเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1 โดยรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก และประสิทธิผลการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนครเขต 1 โดยรวมและรายด้านอยู่ในระดับปานกลาง

2. สภาพปัญหาการบริหารกิจการนักเรียนและประสิทธิผลการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอนโดยจำแนกตามสถานภาพการดำรงตำแหน่ง โดยรวมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 

3. สภาพปัญหาการบริหารกิจการนักเรียนและประสิทธิผลการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอนโดยจำแนกตามเพศ โดยรวมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

4. สภาพปัญหาการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน และประสิทธิผลการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอนโดยจำแนกตามขนาดโรงเรียน โดยรวมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

5. สภาพปัญหาการบริหารกิจการนักเรียน และประสิทธิผลการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียน ตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอนโดยจำแนกตามประสบการณ์ในการทำงาน โดยรวมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

6. แนวทางการพัฒนาการบริหารกิจการนักเรียนในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1 มี 4 งาน ประกอบด้วย 1) งานส่งเสริมสุขภาพอนามัย สถานศึกษาควรวางแผนที่เอื้อต่อการสร้างเสริมสุขภาพ และการป้องกันโรค 2) งานส่งเสริมกิจกรรมประชาธิปไตย และวินัยนักเรียน สถานศึกษาควรจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้และเข้าใจวิถีประชาธิปไตยในโรงเรียน และกิจกรรมสร้างเสริมวินัยนักเรียน 3) งานส่งเสริมกิจกรรมแนะแนว  สถานศึกษาควรมีการส่งเสริมความสามารถตามความแตกต่างระหว่างบุคคล และ 4) งานสภานักเรียน สถานศึกษาควรส่งเสริม พัฒนา และสร้างความเข้มแข็ง องค์กรสภานักเรียน เด็ก เยาวชนในสถานศึกษา และควรมีการแต่งตั้งคณะกรรมการสภานักเรียน และกำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบให้ชัดเจน
 

The purposes of this research were to: 1) examine State of problems and the effectiveness of student affairs management in schools, as perceived by school administrators and teachers; 2) compare State of problems and the effectiveness of student affairs management in schools, as perceived by school administrators and teachers, classified by positions, gender, school sizes, and work experience; and 3) establish guidelines for developing student affairs management in schools. The sample group consisted of 382 participants, including 112 school administrators, and 270 teachers working in schools under Sakon Nakhon Primary Educational Service Area Office 1 in the academic year 2020. The sample was obtained through the sample size table of Krejcie and Morgan and the multi-stage random sampling. The instrument for data collection was a set of 5-point rating scale questionnaires. Statistics for data analysis included percentage, mean, and standard deviation. Statistical hypothesis testing was calculated by using One-Way ANOVA, and Independent Samples t-test.

The findings were as follows:

1. The State of problems of student affairs management as perceived by school administrators and teachers as a whole and in each aspect was at a high level, whereas the effectiveness of student affairs management in schools was at a medium level. 

2. The State of problems of student affairs management and the effectiveness of management in schools as perceived by school administrators and teachers, classified by positions as a whole were different at the .01 level of significance.

3. The State of problems of student affairs management and the effectiveness of management in schools as perceived by school administrators and teachers, classified by gender as a whole were different at the .01 level of significance.

4. The State of problems of student affairs management and the effectiveness of management in schools as perceived by school administrators and teachers, classified by school sizes were different at the .01 level of significance.

5. The State of problems of student affairs management and the effectiveness of management in schools as perceived by school administrators and teachers, classified by work experience as a whole were different at the .01 level of significance.

6. The guidelines for developing student affairs management in schools under Sakon Nakhon Primary Educational Service Area Office 1 included four aspects: 1) School Health Promotion. Schools should have supportive plans to be more conductive to health promotion and disease prevention, 2) Democratic Values and Disciplines Promotion. Schools should organize activities to promote students’ learning and understanding on democratic values and disciplines, 3) Guidance Activities Promotion. Schools should support individual student differences and capabilities, and 4) Student Council. Schools should promote, develop, and strengthen collaboration among the Student, Children and Youth Council in schools. In addition, schools should appoint members of student council committee and ensure that the roles and responsibilities were clearly defined.