การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อศึกษาเปรียบเทียบคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารมืออาชีพในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ ที่มีความแตกต่างกันในด้านสถานภาพ เพศ และขนาดของโรงเรียน ซึ่งมีกลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วย ผู้บริหาร 84 คน ครูผู้สอน 168 คน และประธานกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน 84 คน รวมทั้งสิ้น 336 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ มีค่าอำนาจจำแนก 0.36-0.82 และค่าความเชื่อมั่น 0.97 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสถิติที (t-test) และค่าสถิติเอฟ (F-test)

ผลการวิจัยพบว่า

1. คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารมืออาชีพในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูผู้สอนและประธานกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก

2. คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารมืออาชีพในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูผู้สอนและประธานกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในด้านสถานภาพ เพศ และขนาดโรงเรียน มีดังนี้

2.1 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารมืออาชีพในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูผู้สอนและประธานกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำแนกตามสถานภาพโดยรวมไม่แตกต่างกัน และรายด้านด้านการเป็นผู้นำทางวิชาการแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีความคิดเห็นมากกว่าผู้บริหาร

2.2 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารมืออาชีพในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูผู้สอน และประธานกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำแนกตามเพศ โดยภาพรวมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 รายด้านด้านการเป็นผู้นำที่มีคุณธรรม จริยธรรม ด้านการเป็นผู้นำการบริหารจัดการ ด้านการเป็นผู้นำสังคมและชุมชน  ด้านการเป็นผู้นำการพัฒนาตนเองในเชิงบริหารมีความคิดเห็นแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ทุกด้านเพศชายมีความคิดเห็นมากกว่าเพศหญิง

2.3 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารมืออาชีพในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูผู้สอน และประธานกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำแนกตามขนาดโรงเรียนโดยภาพรวมไม่แตกต่างกัน รายด้าน ด้านการเป็นผู้นำที่มีคุณธรรม จริยธรรม ด้านการเป็นผู้นำการพัฒนาตนเองในเชิงบริหาร มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ทุกด้านโรงเรียนขนาดเล็กมีความคิดเห็นมากกว่าโรงเรียนขนาดใหญ่

3. การวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยได้นำเสนอแนวทางพัฒนาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของผู้บริหารมืออาชีพในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ ในด้านการเป็นผู้นำวิชาการ การเป็นผู้นำการบริหารจัดการ และการเป็นผู้นำการพัฒนาตนเองในเชิงบริหารไว้ด้วย

The purposes of this research were to examine and compare the desirable characteristics of professional administrators in schools under the Office of Bueng Kan Primary Educational Service Area, classified by status, gender, and school sizes. The samples consisted of 84 administrators, 168 teachers, and 84 chairmen of Basic Education Board, yielding a total of 336 participants. The instruments for data collection was a 5-rating scale questionnaire with the discriminative power ranging from 0.36 to 0.82 and the reliability of 0.97. The statistics for data analysis were percentage, mean, standard deviation, t-test and F-test.

The findings were as follows:

1. The desirable characteristics of professional administrators in schools under the Office of Bueng Kan Primary Educational Service Area as perceived by administrators, teachers and chairmen of Basic Education Board, as a whole and each aspect were at a high level.

2. The desirable characteristics of professional administrators in schools as perceived by administrators, teachers and chairmen of Basic Education Board, classified by status, gender, and school sizes, were found as follows:

2.1 The desirable characteristics of professional administrators in schools as perceived by participants with different status, as a whole showed no differences. When considering each aspect, instructional leader was found with the statistical significance at .05 level. The chairmen of Basic Education Board perceived the said aspect at a higher level than school administrators.

2.2 The desirable characteristics of professional administrators in schools as perceived by participants with different gender, as a whole were found with the statistical significance at .05 level. When considering each aspect, including Moral and Ethical Leader, Administrative Management Leader, Society and Community Leader, Leader Self-Development in Administration. The participants’ perception toward all aspects was different at a statistical significance level of .05. In terms of gender, male perceived the said aspects at a higher level than female.

2.3 The desirable characteristics of professional administrators in schools as perceived by participants from different school sizes, as a whole showed no difference. When considering each aspect, Moral and Ethical Leader and Leader Self-Development in Administration were found at a statistical significance level of .05. Participants from small schools perceived the said aspects at a higher level than ones from large schools.

3. The guidelines for developing desirable characteristics for professional administrators in schools under the Office of Bueng Kan Primary Educational Service Area were proposed, including Instructional Leader, Administrative Management Leader, and Leader Self-Development in Administration.